ورزش و بارداری، کارد و پنیرند؟! - عکس پارسی

ورزش و بارداری، کارد و پنیرند؟!

تبادل نظر با خانم دکتر مهری رایکا، جراح و متخصص بیماری های زنان و زایمان

قدیمی ها می گفتند ورزش برای زن باردار خطر دارد. اما امروزی ها چندان به این حرف معتقد نیستند. حتی برخی ها پا را از این هم فراتر می گذارند و می گویند کم تحرکی مادر باردار برای جنین، خطر دارد. خانم های باردار باید دور ورزش را خط بکشند و با هر نوع تحرکی خداحافظی نمایند یا برعکس، باید ورزش را جدی بگیرند؟ دکتر مهری رایکا، جراح و متخصص بیماری های زنان و زایمان و عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی به این سوال پاسخ می دهد.

خانم دکتر! راست است که می گویند کم تحرکی مادر در دوران بارداری به سلامت جنین آسیب می رساند؟

ببینید؛ خانم های باردار دو دسته اند: یک دسته آنهایی هستند که در سلامت کامل به سر می برند و هیچ عامل خطرسازی در این دوران پیدا ندارند. یک دسته هم کسانی هستند که قبل از بارداری مسایل و مسائلی دارند و با اجازه پزشک، باردار می شوند و ممکن است در طی بارداری شان هم یک سری عوامل آسیب زا و بیمارگونه ایجاد گردد که پزشک را مجبور به تجویز استراحت و در مواردی استراحت نسبی یا مطلق کند. ولی به طور کلی، بی تحرکی می تواند در دوران بارداری خطر داشته باشد؛ به اسم مثال، می توان به ایجاد آمبولی یا لخته و از همه مهم تر، کاهش خون رسانی مناسب به جنین و اندام ها اشاره نمود. همان طور که می دانید ورزش سبب تغییراتی در فیزیولوژی بدن می گردد که یکی از آنها افزایش ضربان قلب و افزایش خون رسانی به جفت و جنین است و همین امر می تواند تاثیر زیادی در رشد جنین داشته باشد. به همین علت خانم هایی که بدون مورد در دوران بارداری استراحت بیش از حد داشته باشند با خطراتی همانند لخته شدن خون، افزایش بیش از حد وزن، افزایش فشارخون، دیابت بارداری، کاهش خون رسانی به جنین و... روبرو خواهند بود که قطعا این عوامل روی جنین عوارضی را در پی خواهد داشت.

حالا که تحرک جسمی خوب است، برای یک مادر باردار سالم که هیچ عامل خطرسازی، او را تهدید نمی نماید؛ شما چه فعالیت های جسمی ای را توصیه می کنید؟

بگذارید اول، این را شرح بدهم که ممکن است خانمی کاملا سالم باشد اما ما فاکتورهای جنینی را هم باید در نظر بگیریم؛ مثلا شاید در سونوگرافی معین گردد که جفت پایین است یا جفت سرراهی است یا اینکه مایع اطراف جنین کم است و شرایطی از این قبیل. بنابراین توصیه ام به کسانی است که حتی این مسائل جنینی را هم ندارند. اگر خانمی قبل از بارداری ورزشکار بوده باشد، می تواند به فعالیت های ورزشی خود به صورت سبک تر ادامه دهد. خانم هایی هم که فعالیت ورزشی نداشته اند می توانند از پیاده روی های سبک یا ورزش هایی مثل شنا و یوگا بهره ببرند و توصیه می گردد حداقل 3بار در هفته و در حد نیم ساعت (نه بیشتر) این ورزش ها را انجام بدهند.

و اگر از نیم ساعت بیشتر شد...

خب، ما یک تعریفی داریم که اگر نبض مادر در طول ورزش در حد 140 ضربان در دقیقه بزند و بیشتر از این حد نگردد، مسئله ای برای جنین ایجاد نمی گردد ولی خانم باردار بهتر است به محض احساس اولین علایم خستگی دست از ورزش بکشد و استرا حت کند.

انجام چه ورزش هایی را به مادران باردار توصیه می کنید؟

یک خانم باردار بیش از هر چیزی احتیاج به تقویت عضلات اش دارد؛ زیرا خانمی که مثلا وزن اش قبل از بارداری 60 کیلوگرم است و در عرض 9 ماه به 75 یا 80 کیلوگرم می رسد، مفاصل و زانوهای اش را مجبور می نماید که وزن زیادی را تحمل نمایند و در عرض چند ماه تغییرات فیزیولوژیک ناگهانی زیادی در وی ایجاد می گردد. در اینجا عضلات خانم است که اگر تقویت شده باشد به دادش می رسد؛ به خصوص در هنگام زایمان که قدرت عضلات شکم و لگن واقعا به مادر یاری می نماید تا راحت تر زایمان کند. پس توقع داریم ورزش ها بیشتر در ناحیه شکم، لگن و ران متمرکز باشند تا هم از نظر وزن بتوانند تحمل نمایند و فشار زیادی به زانو های شان وارد نگردد و هم انرژی لازم و قدرت کافی را برای زایمان داشته باشند تا سبب طولانی شدن زمان زایمان نگردد.

بنابراین یکی از مواردی که ما به خانم ها در مشاوره قبل از بارداری توصیه می کنیم تنظیم وزن و داشتن ورزش به خصوص در ناحیه کمر و ستون فقرات است و همان طور که گفتم برترین ورزش در دوران بارداری از نظر تغییرات فیزیولوژیک که برای قلب و عروق، دستگاه تنفسی و دستگاه گوارش به خصوص در جلوگیری از یبوست مفید است، پیاده روی است و بیشتر خانم های باردار می توانند آن را انجام دهند تا در دوران بارداری با مسائل خطیری همانند افزایش وزن بیش از حد، فشارخون، دیابت و مسائل گوارشی روبه رو نشوند. به خانم هایی هم که قبل از بارداری تحرکی نداشته اند، توصیه می کنم به طور ناگهانی ورزش های سنگین را آغاز ننمایند. بهتر است در هفته های آخر بارداری بیشتر استراحت نمایند و از تحرکات زیاد هم بپرهیزند.

با توجه به آنچه گفتید، چیزی به نام استراحت مطلق نداریم؟

نه! البته حدود دو، سه دهه قبل، پزشکان برای هر مسئله ای که خانم باردار پیدا می کرد استراحت مطلق تجویز می کردند. امروزه دیگر به آن شکل نیست و دیده شده است در بسیاری از مسائل بارداری، استراحت هیچ تاثیری در برطرف آن مشکل نداشته است اما در برخی از موارد مانند دوقلویی، چندقلویی، کسانی که سابقه زایمان زودرس داشته اند و حتی دهانه رحم شان دوخته شده است، کسانی که جفت سرراهی داشته اند، سابقه پرفشاری خون، دیابت بارداری، موارد تهدید به سقط که خانم در طی آن دچار خون ریزی می گردد و... با تجویز پزشک احتیاج به استراحت مطلق پیش می آید. بنابراین براساس شرایط هر فردی، با توجه به اینکه سابقه خانوادگی بیماری خاصی را دارد یا نه، بارداری اول را تجربه می نماید یا اینکه تجربه بارداری دوم یا سوم و... است، در بارداری های قبلی مشکل داشته یا نه و با توجه به اندازه آمادگی جسمانی، تقویت عضلات، آمادگی قلب، آمادگی تنفسی و سابقه ورزش کردن اش در گذشته و نتیجه معاینات بالینی پزشک متخصص زنان در 3ماهه اول یا معاینات سونوگرافی و آزمایشگاهی، آناتومی یا شکل اندام های مربوط به بارداری و باروری، تصمیم گیری ها در خصوص تحرک و ورزش کردن اش فرق دارد.

کار در خانه، چه طور؟ به نظر شما کار در خانه هم برای زنان باردار ورزش محسوب می گردد؟

خانم هایی که در دوران بارداری مشکل خاصی ندارند می توانند کارهای سبک خانه را انجام دهند اما باید از انجام کارهای سخت و بلند کردن اجسام سنگین صرف نظر نمایند. اگر در طول انجام همین کارهای سبک مانند آشپزی، گردگیری و ... هم دچار کمردرد و دردهای زیر شکم و انقباضات رحمی شوند، باید سریع به پزشک مراجعه نمایند و استراحت نسبی داشته باشند اما اگر این علایم را ندارند، همان طور که گفتم، می توانند کارهای سبک خانه را انجام دهند. حتی خانم های شاغل هم می توانند به کارشان ادامه دهند فقط باید با بدن خود مهربان تر باشند و نسبت به قبل، از فشار کاری خود کم نمایند.

منبع:www.salamat.com

منبع: راسخون