بیماری بهجت چیست؟
به گزارش عکس پارسی، خبرنگاران | سرویس سلامت - بیماری یا سندرم بهجت یک اختلال نادر است که باعث التهاب رگ های بدن می گردد. التهاب رگ های خونی نیز منجر به علائم خفیف تا شدیدی خواهند شد. اگرچه این بیماری درمان قطعی ندارد، اما انجمن سندرم بهجت آمریکا اعلام نموده است که بیماران به یاری روش های درمانی می توانند یک زندگی عادی را تجربه نمایند. در این مطلب بیشتر با علت، علائم و روش های درمانی این بیماری آشنا می شویم.
در صورتی که مطالعه قسمت خاصی از این مطلب مد نظر شماست، با انتخاب عناوینی که در فهرست موضوعی زیر ارائه شده اند، به موضوع دلخواه خود برسید.
1. تعریف بیماری بهجت
2. علت
3. علائم
4. راه های تشخیص
5. درمان
تعریف بیماری بهجت
بیماری بهجت (Behcets disease) که به عنوان سندرم بهجت شناخته می شود یک اختلال نادر است که موجب التهاب رگ های خونی در تمام بدن می شود. این بیماری می تواند منجر به علائم و نشانه های متعددی شود که در ابتدا به نظر نمی رسد با این بیماری ارتباط داشته باشند. این علائم می توانند جراحات دهانی، التهاب چشم، بثورات و زخم های پوستی و زخم های ناحیه تناسلی باشند.
علائم سندرم بهجت
علائم این بیماری برای تمام مبتلایان یکسان نیست و ممکن است در طول زمان کم و زیاد شوند. علائم به این بستگی دارند که کدام قسمت از بدن تحت تاثیر قرار گرفته است. نواحی بدن که معمولا تحت تاثیر بیماری بهجت قرار می گیرند عبارتند از:
1. دهان، زخم های دردناک در دهان شبیه به تبخال، از شایعترین علائم بیماری بهجت هستند. در ابتدا آن ها شبیه به جوش هایی متورم و گرد در دهان هستند که خیلی زود به زخمی دردناک تبدیل می شوند. اگرچه این زخم ها معمولا در عرض یک تا سه هفته بهبود می یابند، اما مجددا عود می نمایند.
2. پوست، برخی از افراد روی پوست بدن خود زخم هایی مانند آکنه را می بینند. گاهی نیز روی پوست برخی از بیماران به خصوص در قسمت های پایینی پاها، گره های متورم، قرمز رنگ و دردناکی تشکیل می شود.
3. ناحیه تناسلی، زخم هایی باز و قرمز ممکن است روی پوست بیضه در مردان یا اطراف واژن در زنان شکل بگیرد. این زخم ها معمولا دردناک هستند و ممکن است جای زخم آنها باقی بماند.
4. چشم ها، التهاب در چشم (یوئیت) باعث قرمزی، درد و تاری دید می شود. این مشکل معمولا در هر دو چشم رخ می دهد. در افراد مبتلا به سندرم بهجت این شرایط ممکن است گاهی بهبود و گاهی مجددا عود کند.
5. مفصل ها، تورم و درد مفاصل معمولا زانوها، مچ پا، آرنج و مچ دست را درگیر می نماید. این علائم ممکن است از یک تا سه هفته طول بکشند و به صورت خود به خودی بهبود یابند.
6. رگ های خونی، التهاب در رگ ها و عروق شریانی می تواند باعث لخته شدن خون شود و علائمی مانند قرمزی رگ در سطح پوست، درد و تورم در بازو ها یا پا ها را به وجود آورد. التهاب در شریان های اصلی می تواند منجر به عوارضی مانند آنوریسم و تنگ شدن یا انسداد رگ شود.
7. دستگاه گوارش، علائم و نشانه های مختلفی ممکن است روی دستگاه گوارش بدن بیمار اثر بگذارند و موجب درد شکمی، اسهال و خونریزی شوند.
8. ریه ها، درگیر شدن ریه ها در این بیماری نادر است. تحت تاثیر قرار دریافت ریه ها اغلب موجب سرفه و تنگی نفس می شود. در موارد نادری نیز ممکن است بیمار دچار آنوریسم عروق ریوی و خونریزی ریه شود.
9. مغز، التهاب در مغز و سیستم عصبی می تواند باعث سردرد، تب، اختلال در تمرکز، کاهش تعادل یا سکته مغزی شود.
در صورتی که هر یک از علائم سندرم بهجت را مشاهده کردید، به پزشک مراجعه کنید. همچنین اگر ابتلا به این بیماری در شما تشخیص داده شد، در صورت بروز هر نشانه جدیدی از بیماری باید با پزشک خود مشورت کنید.
علت سندرم بهجت
در بیماران مبتلا به سندرم بهجت، سیستم ایمنی بدن به اشتباه برخی از سلول های سالم خود را مورد حمله قرار می دهد. برخی از کارشناسان احتمال می دهند که عوامل ژنتیکی و محیطی در بروز این بیماری نقش داشته باشند.
به نظر می رسد علائم و نشانه های این بیماری در نتیجه التهاب رگ های خونی (واسکولیت) به وجود می آیند. این شرایط می تواند به عروق شریانی و رگ ها در هر اندازه ای و در هر ناحیه ای از بدن آسیب برساند.
تا به حال چندین ژن یافت شده اند که با این بیماری مرتبط هستند. برخی محققان معتقدند که برخی از ویروس ها یا باکتری ها می توانند این بیماری را در برخی افراد که ژن های خاصی را دارند فعال نمایند.
تشخیص سندرم بهجت
هیچ روش تشخیصی نمی تواند معین کند که آیا شما به بیماری بهجت مبتلا هستید یا خیر. بنابراین پزشک در اولین قدم علائم شما را آنالیز می نماید. از آنجا که تقریبا همه کسانی که به این بیماری مبتلا هستند دچار زخم های دهانی می شوند، برای تشخیص این بیماری حتما باید زخم های دهانی در طی 12 ماه حداقل 3 بار اتفاق افتاده باشند. علاوه بر این، برای تشخیص بیماری بهجت حداقل دو مورد از علائم زیر باید وجود داشته باشند:
- ایجاد چندباره زخم های تناسلی
- التهاب چشم
- زخم های پوستی
آزمایشاتی که ممکن است از سوی پزشک توصیه شوند، عبارتند از:
- آزمایش خون و برخی دیگر از تست های آزمایشگاهی که به منظور رد کردن احتمال ابتلا به این بیماری انجام می شوند.
- آزمایش پاترژی که در آن پزشک یک سوزن استریل را وارد پوست شما می نماید و در یک یا دو روز بعدی آن منطقه را آنالیز می نماید. اگر در ناحیه ورود سوزن، یک تورم قرمز زیر پوست شکل بگیرد جواب آزمایش مثبت است. این نشان می دهد که سیستم ایمنی بدن شما به آسیب های جزئی بیش از حد واکنش نشان می دهد.
درمان بیماری بهجت
درمان سندرم بهجت در حقیقت به درمان علائم این بیماری می پردازد تا ناراحتی و درد بیمار کاهش یابد. اگرچه این بیماری یک مشکل مزمن محسوب می شود، اما گاهی بیماران ممکن است در دوره های هیچ نشانه ای از این بیماری را نداشته باشند و علائم به طور موقت ناپدید شوند. شدت بیماری در بیماران مختلف تفاوت دارد. برخی علائم خفیفی را تجربه می نمایند، درحالی که برخی دیگر دچار علائم بسیار شدید سندرم بهجت می شوند. بنابراین مهم است که درمان بیماری مطابق با علائم هر بیمار انجام گیرد.
بیماری بهجت قسمت های مختلف بدن را تحت تاثیر قرار می دهد، بنابراین گاهی بیمار باید به چند پزشک با تخصص های متفاوت مراجعه کند. در این صورت هماهنگی میان درمان ها به وسیله یک پزشک اولیه باید صورت بگیرند تا علائم بیماری و گزینه های درمانی بایکدیگر تداخل پیدا ننمایند. عموما یک روماتولوژیست (پزشک متخصص بیماری های آرتروز و دیگر اختلالات خود ایمنی و التهابی) مدیریت اصلی درمان را به عهده می گیرد و سایر پزشکان مثل متخصص چشم، پوست و … به سایر علائم رسیدگی می نمایند.
بیماران می توانند علائم بیماری را با دارو های مناسب، استراحت، ورزش و سبک زندگی سالم کنترل نمایند. هدف درمان کاهش ناراحتی و جلوگیری از عوارض جدی است. به احتمال زیاد ترکیبی از دارو ها در درمان بیماری بهجت مورد استفاده خواهند گرفت. بنابراین بیماران باید پزشکان خود را از تمام داروها و درمان هایی که دریافت می نمایند آگاه سازند.
به طورکلی درمان این بیماری شامل درمان موضعی مثل پماد، قطره چشم، دهانشویه، مهارنماینده های TNF برای کاهش التهاب و کنترل پیشرفت بیماری می شود.
سبک زندگی پیشنهادی برای درمان سندرم بهجت
هیچ شواهدی وجود ندارد که یک رژیم غذایی خاص علائم این بیماری را بهبود می بخشد، اما خوردن غذای سالم به طور کلی سلامت بدن را تقویت می نماید و خطر ابتلا به مسائل بیشتر را کاهش می دهد. داشتن یک رژیم غذایی متعادل و متنوع با مقدار زیادی میوه و سبزیجات و پرهیز از مواد غذایی چرب و حاوی قندی زیاد به سلامت کلی بدن بسیار یاری می نماید.
برخی از افراد مبتلا به این بیماری اظهار نموده اند که حساسیت به برخی غذا ها نیز ممکن است بیماری بهجت را فعال کند. در یک مطالعه، محققان دریافتند که برخی از مواد غذایی زخم های دهانی مرتبط با بیماری بهجت را در 32 تا 35 درصد موارد تشدید می نماید. این مواد غذایی عبارتند از:
- آناناس
- برخی پنیر ها از جمله پنیر امنتال
- انواع آجیل، بادام و بادام زمینی
- لیمو
حذف موقتی این خوراکی ها به شما یاری خواهد نمود که شناسایی کنید کدام یک نشانه های بیماری را بدتر می نمایند. به علاوه در مطالعه ای که انجام شد 37 تا 47 درصد بیماران گزارش نموده اند که استرس و خستگی نیز باعث تشدید علائم بوده است.
توجه داشته باشید که هر گونه مکمل یا درمان تکمیلی باید ابتدا با پزشک آنالیز شود، زیرا ممکن است علائم را بدتر نمایند یا با درمان های در جریان ناسازگاری داشته باشند.
افرادی که بیشتر در معرض سندرم بهجت هستند
عواملی که ممکن است شما را بیش از سایرین در معرض ابتلا به بیماری بهجت قرار دهند عبارتند از:
- سن، بیماری بهجت معمولا مردان و زنان را در دهه سوم و چهارم زندگی تحت تاثیر قرار می دهند. با این حال، بچه ها و افراد مسن نیز همچنان در معرض ابتلا به این بیماری هستند.
- موقعیت جغرافیایی، ساکنان منطقه خاورمیانه و آسیای شرقی شامل ترکیه، ایران و چین بیشتر در معرض ابتلا به سندرم بهجت قرار دارند.
- جنسیت، این بیماری هم مردان و هم زنان را مبتلا می نماید، اما در مردان شدت بیشتری دارد.
- ژنتیک، داشتن برخی ژن های خاص با احتمال بیشتر ابتلا به این بیماری مرتبط است.
سخن خاتمهی
بیماری بهجت یک بیماری مادام العمر است، اما طبق گفته انجمن بهجت آمریکایی، مبتلایان به آن می توانند یک زندگی عادی داشته باشند. دارو می تواند درد را از بین ببرد، علائم را کنترل کند و عود بیماری را به تاخیر بیندازد. در خاتمه از قلم نیاندازید که نظرات و تجربیات خود را در خصوص این بیماری و راه های درمان آن به وسیله بخش نظرات و پرسش ها با ما و سایر همراهان خبرنگاران به اشتراک بگذارید.
برگرفته از: انجمن بیماری بهجت آمریکا، medicalnewstoday و mayoclinic
منبع: setare.com