دامنه پژوهش درباره زبان بی نهایت است، نابودی بسیاری از زبان های جهان تا سرانجام قرن21

به گزارش عکس پارسی، به گزارش خبرنگار خبرنگاران حبیب برجیان شامگاه شنبه در نشست مستندسازی زبان های محلی در شهر کتاب ساری اظهار کرد: در یک پروژه نخستین مسئله ای که مطرح می گردد پرسشی است که پژوهشگر به آن سوال، پاسخ می دهد.

دامنه پژوهش درباره زبان بی نهایت است، نابودی بسیاری از زبان های جهان تا سرانجام قرن21

وی اضافه کرد: در پژوهشی که درباره زبان مردم جنوب دریای خزر انجام دادم در مازندران از چالوس که به سمت غرب عبور می کنیم، زبان مازندرانی تغییر پیدا می نماید و در آن میانه، لهجه تنکابنی وجود دارد و بعد در گیلان به لهجه لاهیجان می رسیم و این یک پیوستار است که نمی توان آنها را از هم جدا کرد.

ایرانشناس و پژوهشگر ارشد دانشگاه کلمبیا با بیان اینکه زبان این خطه، یک مجموعه واحد و پیوسته است که نام آنها را کاسپین گذاشته ام، گفت: مردم این منطقه ها که گیلک هستند و نام زبان خود را گیلکی گذاشته اند که اشتباه هم نیست اما در فارسی

در پژوهشی که درباره زبان مردم جنوب دریای خزر انجام دادم در مازندران از چالوس که به سمت غرب عبور می کنیم، زبان مازندرانی تغییر پیدا می نماید و در آن میانه، لهجه تنکابنی وجود دارد و بعد در گیلان به لهجه لاهیجان می رسیم و این یک پیوستار است که نمی توان آنها را از هم جدا کرد.

نمی توان از واژه گیلک استفاده کرد و نام کاسپین را می توان به کار برد.

نویسنده کتاب زبان های ایرانی با اشاره به اینکه زبان شناسی در مازندران را از دهستان اسفیورد شوراب آغاز کردم، توضیح داد: دامنه پژوهش درباره زبان، بی نهایت است و کسی نمی تواند ادعا کند همه موارد مرتبط با یک زبان را گردآوری نموده است.

برجیان با بیان اینکه مصوت خنثی در زبان مازندرانی وجود دارد، ادامه داد: گردآوری اگر ناظر بر دستور زبان باشد اکنون دستور زبان مازندرانی را می دانیم و اینکه زبان مازندرانی، زمان ماضی نقلی ندارد.

وی اعلام نمود: اینها وقتی درست به دست می آید که متن جمع آوری شده داریم چرا که آنچه از گویش به دست می آید قابل استفاده نیست، اینها باید در گفتار طبیعی، بیان شده و از آن دستور زبان استخراج گردد، این نکته هم قابل توجه است که از شعر نمی توان به عنوان متن برای زبان شناسی استفاده کرد.

فرهنگ بومی قوی، نقطه متمایز مازندران با سایر استان ها

این پژوهشگر با اشاره به اینکه منطقه جنوب خزر از فولکلور قوی نسبت به دیگر نقاط ایران، برخوردار است، اظهار کرد: ما چنین چیزی را در فلات ایران، نمی بینیم، مردم مازندران آواز امیری و کتولی دارند در حالی که در فلات ایران اگر آوازی دارند در دستگاه های ایرانی است.

ایرانشناس و پژوهشگر ارشد دانشگاه کلمبیا اضافه کرد: در روستاهای مازندران می توان گفت اغلب اهالی، صدها کتولی و امیری از حفظ هستند و این به علت

منطقه جنوب خزر از فولکلور قوی نسبت به دیگر نقاط ایران، برخوردار است، ما چنین چیزی را در فلات ایران، نمی بینیم، مردم مازندران آواز امیری و کتولی دارند در حالی که در فلات ایران اگر آوازی دارند در دستگاه های ایرانی است.

فرهنگ بومی قوی مازندران است، ما در این استان گویش ور زن داشتیم در حالی که در دیگر استان ها با چنین پدیده ای روبرو نبودیم.

برجیان گفت: هفت هزار زبان در دنیا وجود دارد که تا سرانجام قرن 21، بسیاری از این زبان ها از بین می رود.

وی خطاب به پژوهشگران و نویسندگان با بیان اینکه داستان ها، افسانه ها و خاطرات را به مازندرانی بنویسیم، توضیح داد: باید به زبان مازندرانی نوشت و ایده آل این است که ترجمه فارسی هم داشته باشد.

این پژوهشگر با اشاره به اینکه مازندرانی زبان معیار نیست و استاندارد و املا ندارد، ادامه داد: املایی هم در این زمینه خلق نشده چون مازندران دارای چهار شهر هم تراز است هر شهر لهجه خود را دارد و یکی بر دیگری مسلط نشده است، اگر بتوانند در طول و عرض مازندران به یک املا و رسم الخط دست یابند مسئله مهمی است.

وی با بیان اینکه بعضی پژوهشگران و نویسندگان اصرار دارند در کنار مازندرانی، متن را به لاتین هم ثبت نمایند، اعلام نمود: استفاده از متن لاتین به این موضوع بستگی دارد که پژوهش برای مصرف چه گروهی است، تحقیق را باید با هدف آغاز کرد، اگر مصرف تحقیقاتی است باید با حروف استاندارد APA نوشت که مصرف نماینده زبان شناسان و ایران شناسان هستند.

برجیان با اشاره به اینکه اما مصرف درون زبانی، متفاوت با این مسئله است، اظهار کرد: اگر هدف نوشتن کتاب داستان برای

اگر هدف نوشتن کتاب داستان برای بچه ها است این متن نیازی به نگارش لاتین ندارد، چون کسی که زبان محلی را بلد است نیازی به خواندن لاتین ندارد و اگر به زبان محلی مسلط نیست آن متن لاتین هم کاربردی نخواهد بود.

بچه ها است این متن نیازی به نگارش لاتین ندارد، چون کسی که زبان محلی را بلد است نیازی به خواندن لاتین ندارد و اگر به زبان محلی مسلط نیست آن متن لاتین هم کاربردی نخواهد بود.

وی با بیان اینکه ویکی پیدیای مازندرانی، یک نمونه در این زمینه است که 16 سال قبل در آغاز کار، متن لاتین هم داشت و معقول بود، اضافه کرد: اما خیلی نگذشت که دست اندرکاران آن متوجه شدند کسی متن لاتین را نمی خواند و اکنون به خط فارسی می نویسند.

استاد دانشگاه کلمبیا گفت: مازندرانی زبان زنده است و به نظر نمی آید نزدیک به زوال کامل باشد.

وی با اشاره به ملت گرایی در قرن بیستم با شعار یک ملت، یک پرچم، یک زبان که در سراسر دنیا توسعه یافته بود، توضیح داد: اکنون همه فرهنگ ها به خطر افتاده اند و این مسئله دنیای است، با فراموشی واژه، زبان رقیق می گردد و نمی توان از آن اجتناب کرد.

بعلاوه یک جامعه شناس زبان در این نشست گفت: وقتی در مازندران پژوهش انجام می دادیم بسیار جالب بود که زنان و مردان، علاوه بر لهجه های محلی، داستان هم داشتند و بیان این داستان های بومی، نقطه متمایز مازندران با سایر استان ها بود چرا که شهرهای مرکزی ایران، داستان ندارند و از داستان های مازندرانی ها بود که به فعل های رایج دست یافتیم.

زبان مهم ترین هویت است

مریم محمدی کردخیلی(برجیان)

بانوی مازندرانی همیشه در صحنه بود و هر زمان در پی گردآوری مطالب بودیم بانوان همیشه حضور داشته و در جامعه بودند و این مسئله هم وجه تمایز مازندران با سایر استان ها بود.

اظهار کرد: بانوی مازندرانی همیشه در صحنه بود و هر زمان در پی گردآوری مطالب بودیم بانوان همیشه حضور داشته و در جامعه بودند و این مسئله هم وجه تمایز مازندران با سایر استان ها بود.

وی گفت: آنچه تصنیف های مازندرانی اعم از اینکه در زمان سوگواری خوانده گردد یا زمان کار کشاورزی و برداشت محصول، اغلب خاص است.

استاد دانشگاه ایالتی راتگرز نیوجرسی توضیح داد: زبان در طول دامنه فعالیت خود، دچار تغییر می گردد و برای همین نسل مادربزرگ های مازندرانی شاید فقط به همین زبان مسلط بودند، مادرن ما 2 زبانه بودند زبان مازندرانی و فارسی را می دانستند و نسل بعدی تک زبانه بود و به زبان فارسی گرایش داشت.

محمدی ادامه داد: تفاوت زبانی این سه نسل، نشان می دهد زبانی که قدرت مند است کنترل فرد را در دست می گیرد و می توان ادعا کرد اگر بچه ها به زبان شما صحت نمایند آن زبان سالم است.

وی با بیان اینکه پژوهش های میدانی که داشتم به این نتیجه رسیدم چون مازندران از نظر مالی، استقلال دارد این مسئله باعث شده زبان ما هنوز قدرت خود را حفظ کند و به نظرم خیلی ضعیف نشده است، اعلام نمود: مهم است درباره اهمیت زبان با بچه هامان صحبت کنیم و برای زنده نگه داشتن زبان، با آنها مازندرانی سخن بگوییم.

این

زبان در طول دامنه فعالیت خود، دچار تغییر می گردد و برای همین نسل مادربزرگ های مازندرانی شاید فقط به همین زبان مسلط بودند، مادرن ما 2 زبانه بودند زبان مازندرانی و فارسی را می دانستند و نسل بعدی تک زبانه بود و به زبان فارسی گرایش داشت.

جامعه شناس زبان با اشاره به مزایا و معایب تکنولوژی، اظهار کرد: اثر خوب تکنولوژی این است که در شبکه های اجتماعی افراد با هر زبانی مطلب منتشر نموده و نظر خود را بیان می نمایند و ما در این بستر با صفحه هایی روبرو هستیم که مطلب مازندرانی منتشر می نمایند و دنبال نمایندگان هم نظر خود را به مازندرانی می نویسند و این برای من که در نقطه دیگری از این دنیا هستم بسیار جالب توجه است.

محمدی اضافه کرد: علت ایرانی بودن ما ایرانیان، حفظ زبان فارسی است و ما می بینیم کشورهایی را که زبان و هویت خود را از دست داده اند، معتقدم زبان، مهم ترین هویت است.

وی با بیان اینکه نباید بچه ها را برای فراگیری زبان محلی، تحت فشار قرار داد، گفت: بهتر است زبان در خانه حضور داشته باشد، با بچه ها به زبان محلی خودتان صحبت کنید و بگذارید گوش آنها به زبان محلی آشنا باشد و در ضمیر بچه ها قرار گیرد تا بعدها برای یادگیری زبان مادری، زمینه داشته باشند.

استاد دانشگاه ایالتی راتگرز نیوجرسی توضیح داد: مرکز ساری شناسی در ساری فعال است و 20 سال قبل اثری از این مرکز نبود، این فعالیت ها نشان می دهد مردم مازندران علاقه مند به ترویج زبان خود هستند.

وی گفت: اگر زبان فارسی نبود دیگر زبان های ایرانی زنده نمی ماندند به همین علت باید فارسی را پاس بداریم و زبان بومی خود را هم بیاموزیم و نگذاریم بمیرد.

منبع: ایبنا - خبرگزاری کتاب ایران
انتشار: 29 مرداد 1402 بروزرسانی: 29 مرداد 1402 گردآورنده: par30pix.ir شناسه مطلب: 2228

به "دامنه پژوهش درباره زبان بی نهایت است، نابودی بسیاری از زبان های جهان تا سرانجام قرن21" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "دامنه پژوهش درباره زبان بی نهایت است، نابودی بسیاری از زبان های جهان تا سرانجام قرن21"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید