سند تحول، برنامه و اراده

به گزارش عکس پارسی، همان طور که وعده داده شده بود سند تحول دولت منتشر شد. سندی که ویرایش نخست آن با نظرات نخبگان، کارشناسان متخصص و مدیران باسابقه و مجرب کشور تدوین و آماده شده و با تجربیات اجرایی و نظرات عالمانه به روزرسانی و تکمیل خواهد شد.

سند تحول، برنامه و اراده

این سند، برنامه دولت برای ترمیم اساسی در 37 حوزه کلان و ارائه راهکارهای عملیاتی برای برون رفت از چالش های مهم کشور را در برگرفته است و راه تحول در چهار سال آینده را نشان می دهد. در این سند 134 چالش اساسی شناسایی شده است. این موضوعات تمامی موضوعات و مسائل کشور نیستند بلکه سعی شده لیستی از مهم ترین موضوعات احصا شوند و طبیعتاً امکان تکمیل در ویراست های بعدی را خواهد داشت. سند تحول چهارچوب کلی برنامه های مدنظر رئیس جمهور از ابتدای شروع به کار دولت سیزدهم است و طی شش ماه فعالیت دولت نیز ملاک عمل و مبنای پیشنهادات دولت بوده و در تنظیم بودجه سال آینده نیز همین نگاه تحولی مد نظر قرار گرفته است. در این یادداشت قصد دارم به چند سؤال محتمل در این خصوص پاسخ دهم:

سؤال اول؛ این است که مقصود از سند تحول چیست؟ عبارت سند تحول شامل دو عنصر کلیدی است که مفهوم و محتوای آن را تا حد زیادی روشن می کند و برای شناخت آن باید ابتدا مقصود از این عنوان را دانست. مقصود از عنصر سند در این عنوان، استنادپذیری و قابلیت اتکا به محتوای آن از سوی مخاطبان این سند است و مقصود از عنصر تحول اقدام فوری و مدبرانه برای تغییر از شرایط موجود به شرایط مطلوب و ایده آل به نفع مردم است. نقطه کانونی دولت سیزدهم برای تحول، کلیدواژه پیشرفت است و دولت معتقد است پیشرفت کشور، در گرو تحول جهادی، جهش و نوآوری است؛ یعنی برای رسیدن به این پیشرفت نمی شود مثل گذشته و با رویکردی سنتی عمل کرد.

سؤال دوم؛ مخاطب این سند کیست؟ مخاطب این سند دو دسته افراد هستند. دسته اول مدیران و مسئولان و مقامات دولتی هستند که باید در کلیه برنامه ریزی ها و اقدامات چهارچوب سند تحول دولت مردمی را رعایت کرده و بر مبنای آن عمل کنند. دسته دوم عموم جامعه و نخبگان هستند که می توانند برنامه تحولی دولت را بطور شفاف ملاحظه و بررسی و راستا حرکت دولت را بر مبنای آن نقد و ارزیابی کنند و چنانچه اجزای دولت در راستای خارج از این برنامه حرکت کرد، اصلاح راستا را از دستگاه یا مقام مربوطه مطالبه کنند.

سؤال سوم؛ مضمون و محتوای این سند چیست؟ سند تحول دولت سه بخش دارد که بخش نخست به گفتمان، روش شناسی و 10 چرخش تحول آفرین کلان اختصاص دارد؛ در بخش دوم هم به 37 مسأله و موضوع در حوزه های مختلف پرداخته شده و در فصل سوم آن نظام راهبری و پایش این برنامه ها به منظور تحقق اجرای سند و فرایند عملیاتی آن ذکر شده است. این 37 موضوع اهم موضوعات کشور است نه جامع تمام موضوعات، و شامل دو دسته پیشران ها و فرابخش هاست. پیشران ها، قسمت هایی است که نقش لوکوموتیوی نسبت به بقیه بخش ها دارد (مانند حوزه مسکن و اقتصاد دریا) و موضوعات فرابخشی مانند بانک، بودجه و مالیات هم موضوعاتی هستند که نقش کانونی در توسعه همه زیرساخت ها برعهده دارند.

سؤال دیگر این است که برنامه های تحولی دولت مبتنی بر چه ارکانی تدوین شده است؟ در نگاه دولت مردمی پیشرفت کشور دارای چهار رکن عدالت، مردم، علم و خانواده است و جوهره آن فساد ستیزی است. دولت هر پیشرفتی را که فسادزا، خلاف عدالت و پدید آورنده فاصله طبقاتی باشد قبول ندارد. پیشرفت با میانداری مردم و پیشتازی جوانان محقق خواهد شد. در حقیقت مردم، دیگر مصرف کننده و نظاره گر پیشرفت نیستند، بلکه به وجود آورنده آن هستند. پیشران تحول کشور و ساختار دولت و نظام اداری برای تولید ثروت و اقتدارآفرینی، خیزش علمی است. رکن چهارم یعنی خانواده، محور و سلول بنیادین دولت است و نقشی تعیین کننده در تحول دارد.

تدوین و انتشار این سند چه ویژگی و ضرورتی دارد؟ تدوین و انتشار این سند از پنج جهت مهم و حائز اهمیت است. اول وجود یک برنامه تحولی و مدون، موجب همه جانبه نگری در همه موضوعات و مسائل کشور و پرهیز از بخشی نگری شده و باعث ایجاد پیوستگی در کلیه اقدامات و برنامه ریزی های دولت می شود تا از پراکنده کاری و بی هدفی جلوگیری شود و همه برنامه ها را در یک راستا و مقصد تنظیم کند. دوم باعث ایجاد هماهنگی بین همه بخش های دولت می شود تا به وسیله زنجیره سند تحول به همدیگر متصل شده و منسجم عمل کنند و از هرگونه موازی کاری یا جزیره ای عمل کردن پرهیز شود. سوم قابلیت رصد، ارزیابی و مطالبه گری از سوی مردم، نخبگان و رسانه ها دارد و زمینه مطالبه مردمی و پاسخگویی دولت را هموار می کند. چهارم باعث ایجاد شفافیت بیشتر در دلایل تصمیمات و اقدامات دولت می شود و فاصله مردم و دولت را از بین می برد. پنجم ظرفیت نخبگانی دولت را افزایش داده و در خلال فرایند تدوین و سپس ارزیابی اجرای سند تحول طیف وسیعی از کارشناسان حوزه های مختلف با گرایش ها و سلایق سیاسی متنوع را با بدنه دولت و دستگاه های اجرایی پیوند داده است.

شاید برای بسکمک این سؤال پیش آید که این سند با سایر اسناد و متون حقوقی و قانونی چه نسبتی دارد؟ این سند در چهارچوب قانون اساسی و بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی و همسو با بسکمک از اسناد لازم الاجرای قانونی همچون سند چشم انداز و سیاست های کلی نظام تدوین و نگارش شده است هرچند تا زمان تصویب و ابلاغ قانون برنامه هفتم توسعه، امکان اصلاح متناسب با محتوای آن را نیز خواهد داشت. البته دولت معتقد است همه کارهایی که تا به امروز انجام نشده، ناشی از نبود یا کمبود قانون نیست بلکه به خواست و اراده مدیران اجرایی نیز بستگی دارد واز 1023 اقدام طراحی شده در سند تنها 131 اقدام نیازمند اصلاح یا تغییر در قوانین موجود است. در برخی بخش ها نیز اصلاح قوانین لازمه تحقق سند تحول است این کار با تدوین لایحه از سوی دولت و با همراهی کنندگان محترم مجلس شورای اسلامی امکانپذیر است.

با وجود ده ها سند و برنامه بر زمین مانده ، چه تضمینی برای اجرای سند تحول دولت وجود دارد؟ درخصوص ضمانت اجرای این سند باید گفت که بزرگ ترین تضمین، مطالبه گری شخص رئیس جمهور است که خود مطالبه اصلی را برای تدوین برنامه تحول دولت داشته و سایر اعضای کابینه و مسئولان دستگاه ها نیز در تدوین محتوای این سند همراهی و همکاری کرده اند.

به همین علت شورایی به نام ستاد راهبری تحول دولت به ریاست رئیس جمهور و جانشینی معاون اول رئیس جمهور برای نظارت بر اجرای سند در بخش های مختلف دولت تشکیل شده است.

از طرف دیگر دولت مردمی اعتقاد دارد اجرای برنامه های تحولی دولت متکی به نظاره گری و مطالبه مردمی خواهد بود که در این راستا می توانند کمک کار دولت در اجرایی شدن و تحقق گام های بلند درنظر گرفته شده در سند باشند.

برنامه تحولی دولت در چه زمانی اجرایی و به سرانجام خواهد رسید؟ هرچند اجرای برنامه های تحولی به عوامل و زمینه های مختلفی بستگی دارد ولی بر اساس راستا طراحی شده و پیش بینی اجرا شده درباره زمان اجرا و تحقق اهداف سند، سه بازه زمانی کوتاه مدت یک ساله، میان مدت دوساله و بلند مدت چهارساله پیش بینی شده است. برآورد شده است که 20 درصد از برنامه ها در سال اول، 30 درصد در سال دوم و 50 درصد دیگر در سال های سوم و چهارم محقق می شوند.

*سخنگوی دولت

منبع: ایران

منبع: خبرگزاری پانا
انتشار: 12 خرداد 1401 بروزرسانی: 12 خرداد 1401 گردآورنده: par30pix.ir شناسه مطلب: 1999

به "سند تحول، برنامه و اراده" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "سند تحول، برنامه و اراده"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید