میکروب معده چیست؟ - عکس پارسی

میکروب معده چیست؟

برای بعضی از افراد، عفونت ناشی از هلیوباکتر پیلوری باعث ابتلا به سرطان معده می شود. عفونت معده ناشی از میکروب معده (باکتری معده) شایع است. در حدود دوسوم جمعیت دنیا این باکتری را در بدن خود دارند. برای اغلب افراد، این باکتری باعث به وجود آمدن زخم یا علائم دیگر نمی شود. در صورتی که این باکتری مشکلاتی را برای شما فراهم کرد، دارو هایی وجود دارد که باعث کشتن این میکروب ها و یاری به التیام درد و زخم می شوند. با دسترسی بیشتر افراد به آب سالم و بهداشت، افراد کمتری نسبت به قبل به این باکتری معده مبتلا می شوند.

پس از ورود هلیوباکتری به بدن، به غشای معده حمله می نماید، غشای معده از شما در برابر اسیدی که بدن برای هضم غذا استفاده می نماید، محافظت می نماید. وقتی باکتری معده آسیب قابل توجهی به غشای معده وارد کرد، اسید می تواند وارد غشا شود و باعث به وجود آمدن زخم معده شود. زخم معده موجب خونریزی، عفونت و جلوگیری از حرکت غذا در دستگاه گوارش می شود.

علت میکروب معده، غذا، آب یا ظرف آلوده می باشد. این بیماری در کشور ها یا جوامعی که فاقد سیستم فاضلاب مناسب هستند یا آب سالمی ندارند بیشتر شایع است. بعلاوه باکتری معده به وسیله تماس با بزاق یا مایعات دیگر بدن فرد مبتلا به آن قابل سرایت است.

میکروب معده در بچه ها شیوع بیشتری دارد و بسیاری از افراد در دوران کودکی به این بیماری مبتلا می شوند، اما این باکتری به بزرگسالان نیز قابل سرایت است. این باکتری ها برای سالیان زیادی در بدن زندگی می نمایند و در اغلب موارد افرادی که مبتلا به آن ها می شوند دچار زخم معده و علائم دیگر نمی شود. پزشکان به طور قطع نمی دانند که چرا تنها تعدادی از افراد پس از ابتلا به میکروب معده، زخم معده و ... می گیرند.

علائم و نشانه ها

در صورتی که زخم معده دارید، درد شدید یا خفیفی را در شکم خود احساس می کنید. این درد ها موقتی هستند، اما وقتی معده شما خلی است، مثلا بین وعده های غذایی یا در نیمه شب، این درد اغلب بیشتر حس می شود. این درد می تواند بین چند دقیقه تا چند ساعت طول بکشد. پس از غذا خوردن، نوشیدن شیر یا مصرف آنتی اسید درد تا حدودی تسکین پیدا می نماید. علائم دیگر زخم معده ناشی از میکروب معده شامل موارد زیر می شود:

- نفخ

- آروغ

- فقدان احساس گرسنگی

- تهوع

- استفراغ

- کاهش وزن بدون علت معین

زخم ها باعث خونریزی معده یا روده می شود که برای سلامتی شما خطرناک است. در صورت داشتن یکی از علائم زیر، سریعا به پزشک مراجعه کنید:

- مدفوع خونی، تیره را قرمز رنگ

- احساس خستگی بدون علت خاصی

- رنگ پریدگی پوست

- استفراغی که دارای خونی است و شبیه قهوه آسیاب شده می باشد.

- دل درد شدید

عفونت هلیوباکتری ممکن است منجر به سرطان معده شود. هر چند که این امر چندان شایع نیست. اگر علائم زخم معده را نداشته باشید، پزشک وجود هلیکوباکتر پیلوری را مورد آزمایش قرار نمی دهد. اما اگر اکنون یا در گذشته این علائم را داشته اید، بهتر است آزمایشاتی روی شما صورت بگیرد. دارو هایی مثل دارو های ضدالتهابی غیراستروئیدی نیز می توانند باعث آسیب رساندن به غشای معده شما شوند؛ بنابراین بهتر است متوجه شوید که چه چیزی باعث بوجود آمدن علائم شما می شود تا درمان مناسب برای بهبود آن ها تجویز شود.

برای آغاز کار، پزشک در خصوص سوابق پزشکی، علائم و دارو هایی که مصرف می کنید سوالاتی را می پرسد. سپس معاینه فیزیکی انجام می دهد که شامل فشار دادن شکم برای آنالیز ورم، التهاب یا درد می شود.

تشخیص

در ادامه روش های تشخیصی ابتلا به میکروب معده توضیح داده می شود:

آزمایش تنفسی اوره:

شما نوشیدنی خاصی می نوشید که حاوی ماده اوره است. سپس داخل یک کیسه نفس می کشید و پزشک کیسه را برای آزمایش به آزمایشگاه می فرستد. در صورتی که میکروب هلیکوباکتری داشته باشید، باکتری معده، اوره را به دی اکسید کربن تبدیل می نماید و آزمایشات آزمایشگاهی نشان می دهند که سطوح گاز در بازدم شما بیش از حد نرمال است. پزشک برای آنالیز دقیق تر زخم معده شما، اقدامات زیر را انجام می دهد:

آندوسکوپی قسمت بالای معده و روده:

در بیمارستان، پزشک با استفاده از یک لوله که دوربین کوچکی به آن متصل است و آندوسکوپ نامیده می شود داخل معده و قسمت بالایی روده شما را مشاهده می نماید. دز طول انجام این آزمایش، برای راحتی بیشتر دارو های مسکن برای شما تجویز می شود.

آزمایشات قسمت بالای معده و روده

در بیمارستان، مایعی را می نوشید که ماده ای به نام باریوم دارد و پزشک از شما تصویر اشعه ایکس می گیرد. مایع گلو و معده شما را می پوشاند و باعث می شود که در تصویر به خوبی معین باشند.

سی تی اسکن

سی تی اسکن یک آزمایش تصویربرداری با اشعه ایکس قدرتمند است که تصاویری با جزییات زیاد از داخل بدن شما عرضه می نماید.

درمان

اگر به زخم معده مبتلا شده اید که ناشی از میکروب هیلکوباکتری معده است، درمان میکروب معده شما شامل کشتن میکروب ها، درمان غشای معده و پیشگیری از بازگشت زخم ها می شود. بهبودی فرد بین یک تا دو هفته طول می کشد.

پزشک احتمالا چند نوع دارو را برای شما تجویز می نماید. این دارو ها از قرار زیر هستند:

• آنتی بیوتیک هایی مثل آموکسی سیلین، کلاریترومایسین، مترونیدازول، تتراسایکلین یا تینیدازول برای کشتن میکروب معده بدن. احتمالا باید دو دارو از این دسته مصرف کنید.
• دارو هایی که باعث کاهش اندازه اسید معده می گردند. از جمله این دارو ها می تواند به پنتوپرازول یا رابپرازول اشاره نمود.
• اکسید بیسموت که در کنار آنتی بیوتیک ها به کشتن میکروب هلیکو باکتری معده یاری می نماید، باعث انسداد هیستامین شیمیایی (که عامل تسریع در فراوری اسید بیشتر به وسیله معده است) می شود. این دارو ها شامل فاموتیدین، نیزاتیدین یا رانیتیدین می شود.

درمان شما به این معناست که در هر روز باید حدود 14 قرص یا بیشتر مصرف کنید و طول دوره درمان چند هفته است که شاید به نظر زیاد بیاید. اما باید هر چیزی که پزشک تجویز می نماید را مصرف کنید و از دستورالعمل های او پیروی کنید. در صورتی که آنتی بیوتیک ها را فورا مصرف نکنید، باکتری معده شما نسبت به آن ها مقاوم می شود و در نتیجه درمان میکروب معده (عفونت ها) سخت تر انجام می شود. در صورتی که دارو ها شما را اذیت می نماید، با پزشک در خصوص روش های درمانی و نحوه کنترل عوارض جانبی مشورت کنید. یک ماه پس از اتمام دوره درمان، پزشک تنفس یا مدفوع شما را بار دیگر مورد آزمایش قرار می دهد تا مطمئن شود میکروب معده از بین رفته است.

پیشگیری

شما می توانید از ابتلا به عفونت میکروب هلیکوباکتری معده پیشگیری کنید. روش پیشگیری از این میکروب شبیه روش های پیشگیری از میکروب های دیگر است:

پس از رفتن به دستشویی و قبل از غذا خوردن دست های خود را بشویید. به بچه ها خود نیز این کار را آموزش دهید.

از مصرف غذا یا آبی که سالم نیست، خودداری کنید.

از خوردن چیزی که به طور کامل پخته نشده است، خودداری کنید.

از خوردن غذایی که به وسیله افرادی که دست های خود را نمی شویند، تهیه شده، خودداری کنید.

اگرچه استرس، غذا های تند و مصرف دخانیات باعث بوجود آمدن زخم معده نمی شود، اما مانع از بهبودی سریع یا تشدید درد ناشی از زخم می شود. در خصوص شیوه های مدیریت استرس، بهبود رژیم غذایی و در صورت استعمال دخانیات، نحوه ترک سیگار با پزشک مشورت کنید.

اغلب زخم های ناشی از میکروب هلیکوباکتر پیلوری پس از چند هفته درمان رفع می شود. در صورتی که دچار زخم معده (از عوارض ابتلا به میکروب هلیکوباکتر معده) هستید، از خوردن دارو های ضدالتهابی غیراستروئیدی برای تسکین درد خودداری کنید، زیرا این دارو ها به غشای معده آسیب وارد می نمایند. در صورتی که به داروی مسکن احتیاج دارید، از پزشک خود بخواهید تا مسکن مناسب را برای شما تجویز کند.

درمان میکروب معده معمولا آسان است و مسئله ای را به وجود نمی آورد، اما در صورت بی توجهی به علائم آن ممکن است مبتلا به زخم معده یا روده شوید؛ بنابراین با بروز نشانه های ذکر شده در مقاله به پزشک مراجعه کنید تا در صورت تشخیص وجود باکتری معده، درمان لازم را برایتان تجویز کند.

* فوق تخصص گوارش، کبد و مجاری صفراوی

پ