غول های گازسوز جهان را بشناسید - عکس پارسی

اداره اطلاعات انرژی آمریکا در گزارش اخیر خود اظهار داشت آمریکا بزرگ ترین مصرف نماینده گاز طبیعی در دنیاست. این کشور در سال قبل 783 میلیارد متر مکعب گاز طبیعی مصرف کرد که 88 درصد از کل مصرف گاز طبیعی در آمریکای شمالی و 21 درصد از کل مصرف دنیاست. آمریکا بخش اعظم گاز طبیعی را در واحدهای صنعتی به خصوص نیروگاه های فراوری برق استفاده می نماید. دومین کشور بزرگ مصرف نماینده گاز طبیعی دنیا روسیه است که 456 میلیارد متر مکعب گاز طبیعی مصرف کرد. این کشور 73 درصد از کل مصرف گاز طبیعی در کشورهای مشترک المنافع را به خود اختصاص داد. روسیه در سال 2000 میلادی 391 میلیارد متر مکعب گاز طبیعی مصرف کرد و طی 15 سال مصرف در این کشور 16 درصد رشد کرد.

با وجود اینکه تنها سه درصد از جمعیت کره زمین در خاورمیانه زندگی می نمایند ولی بالغ بر 15 درصد از گاز طبیعی دنیا در این منطقه مصرف می گردد که معادل 5 /15 تریلیون فوت مکعب است. ارزان بودن گاز طبیعی نسبت به دیگر کشورهای دنیا و دسترسی راحت این منطقه به منابع گاز را می توان اصلی ترین دلایل بالا بودن مصرف در این منطقه نسبت به دیگر مناطق دنیا دانست. طبق گزارش های ارائه شده توسط اداره اطلاعات انرژی آمریکا 40 درصد از ذخایر تایید شده گاز طبیعی دنیا در خاورمیانه است و بخش زیادی از ذخایر هم به دلیل کم بودن سرمایه گذاری در بخش اکتشافی هنوز شناخته نشده است. شمار زیادی از کشورهای خاورمیانه سال ها درگیر جنگ بودند و این جنگ ها مانع از ورود سرمایه های خارجی به مناطق و شروع فعالیت های اکتشافی و استخراجی شده است. به همین دلیل انتظار می رود حجم ذخایر گاز طبیعی و نفت موجود در خاورمیانه حداقل 20 درصد بیشتر از سطح تایید شده کنونی باشد. در میان تمامی کشورهای خاورمیانه دو کشور ایران و قطر از نظر حجم ذخایر گازی تایید شده در دنیا اهمیت بیشتری دارند.

این دو کشور 80 درصد از مجموع ذخایر گاز طبیعی خاورمیانه را در خود جای داده اند و توان تامین بخش بزرگی از احتیاج مصرفی دنیا را دارند. البته به دلیل تحریم های مالی علیه برنامه هسته ای ایران، سرمایه گذاری در توسعه حوزه های نفتی این کشور انجام نشد و بخش زیادی از ظرفیت های ایران هنوز ناشناخته است و در عراق هم جنگ طولانی و درگیری های داخلی مانع از توسعه زیرساخت های مربوط به این صنعت شده است. افزایش جمعیت، توسعه مالی، توسعه شهرنشینی، کمبود منابع آبی و استفاده از سیستم نمک زدایی برای تامین احتیاج آبی کشورهای منطقه، در کنار توسعه صنعت پتروشیمی سبب شد مصرف گاز طبیعی در این کشورها با سرعت بیشتری رشد کند. البته قیمت پایین تر گاز طبیعی در خاورمیانه هم نرخ رشد تقاضا را افزایش داد. آمارها نشان می دهد از سال 2000 تاکنون تقاضای گاز طبیعی در خاورمیانه هفت درصد در هر سال رشد نموده است که نسبت به متوسط نرخ رشد تقاضا در دنیا بالاتر است.

خاورمیانه هنوز منطقه ای در حال توسعه است و انتظار می رود با افزایش نرخ رشد مالی این منطقه و توسعه فعالیت های صنعتی، استفاده از نفت و گاز هم رشد کند. از طرف دیگر این منطقه بسیار جوان است و متوسط سن افراد ساکن در خاورمیانه 22 سال است در حالی که متوسط سن ساکنان دنیا 30 سال و متوسط سن ساکنان کشورهای عضو سازمان توسعه و همکاری های مالی 38 سال است. رشد بالای جمعیت در خاورمیانه و انتظار دو برابر شدن جمعیت در این منطقه تا 30 سال آینده می تواند زمینه ساز افزایش تقاضا برای برق و گاز گردد.

رشد 683 درصدی مصرف گاز در چین

در سال 2015 میلادی چین سومین مصرف نماینده بزرگ گاز طبیعی در دنیا بود و 188 میلیارد متر مکعب گاز طبیعی مصرف کرد. در این سال چین 28 درصد از کل گاز طبیعی مصرف شده در آسیا را به خود اختصاص داد ولی نرخ رشد مصرف در چین نسبت به دو کشور اول بیشتر بود. چین در ابتدای قرن بیست و یکم میلادی 24 میلیارد متر مکعب گاز طبیعی مصرف کرد و میزان مصرف در سال 2006 برابر با 57 میلیارد متر مکعب بود. در این بازه شش ساله مصرف گاز طبیعی در چین 137 درصد افزایش یافت. در سال 2010 میلادی 106 میلیارد متر مکعب گاز طبیعی در چین مصرف شد و میزان مصرف نسبت به سال 2000 میلادی 341 درصد و نسبت به سال 2006 میلادی 85 درصد افزایش یافت. مطالعات نشان می دهد نرخ رشد مصرف گاز طبیعی در چین از سال 2010 میلادی با سرعت بیشتری رشد کرد. در سال 2015 مصرف گاز طبیعی نسبت به سال 2010 بالغ بر 76 درصد افزایش یافت و نرخ رشد افزایش مصرف گاز طبیعی نسبت به سال 2000 میلادی برابر با 683 درصد بود. چین رکورددار بالاترین نرخ رشد مصرف گاز طبیعی در 15 سال اول قرن بیست و یکم میلادی بود.

ایران چهارمین مصرف نماینده گاز

در سال گذشته ایران 178 میلیارد متر مکعب گاز طبیعی مصرف کرد که معادل 38 درصد مصرف گاز طبیعی در خاورمیانه است. مصرف گاز در ایران نسبت به سال 2000 میلادی 187 درصد افزایش یافت که یکی از دلایل آن را می توان افزایش توجه به مسائل زیست محیطی در ایران و کوشش برای کاهش انتشار گازهای آلاینده دانست. ایران در ابتدای قرن بیست و یکم میلادی 62 میلیارد متر مکعب گاز طبیعی مصرف کرد و از آن سال مصرف آن در صنایع مختلف رشد کرد. در سال 2004 میزان مصرف گاز طبیعی در ایران برابر با 93 میلیارد متر مکعب بود و در سال 2010 میلادی به 144 میلیارد متر مکعب رسید. نرخ رشد مصرف گاز طبیعی در پنج سال اول قرن بیست و یکم 59 درصد، در پنج سال دوم 45 درصد و در پنج سال سوم 23 درصد بود.

ژاپن 19 درصد مصرف آسیا را دارد

در سال گذشته ژاپن 129 میلیارد متر مکعب گاز طبیعی مصرف کرد که نسبت به سال 2000 میلادی 53 درصد رشد داشت. نرخ رشد مصرف در این کشور در پنج سال اول قرن بیست و یکم میلادی برابر با هفت درصد، در پنج سال دوم 23 درصد و در پنج سال سوم برابر با 17 درصد بود. این کشور 19 درصد از کل مصرف آسیا را به خود اختصاص داده است و این گاز طبیعی را برای توسعه صنعتی صرف نموده است.

دیگر مصرف نمایندگان بزرگ دنیا

در سال گذشته کانادا به عنوان ششمین مصرف نماینده گاز طبیعی انتخاب شد که میزان مصرف در این کشور برابر با 12 درصد مصرف آمریکای شمالی بود. عربستان سعودی که بزرگترین فراورینماینده نفت در اوپک است و مالی وابسته به منابع انرژی دارد در سال گذشته 89 میلیارد متر مکعب گاز طبیعی مصرف کرد که 19 درصد از کل مصرف خاورمیانه بود. این کشور در سال 2000 میلادی 38 میلیارد متر مکعب گاز طبیعی مصرف کرد و نرخ رشد مصرف گاز در فاصله سال های 2000 تا 2005 میلادی برابر با 47 درصد بود. در پنج سال دوم این قرن نرخ رشد مصرف گاز طبیعی برابر با 30 درصد و در پنج سال سوم این قرن 21 درصد بود.

در سال گذشته آلمان 80 میلیارد متر مکعب، امارات 74 میلیارد متر مکعب و انگلیس 73 میلیارد متر مکعب گاز طبیعی مصرف کرد و از نظر میزان مصرف صندلی هشتم تا دهم دنیا را داشت. امارات هم در فاصله سال های 2000 تا 2015 میلادی افزایش 124 درصدی داشت ولی نرخ رشد مصرف گاز در فاصله سال های 2007 تا 2015 میلادی با سرعت بیشتری رشد کرد.

کم مصرف ترین کشورها کدامند

در سال گذشته سوئد کمترین میزان مصرف گاز طبیعی را داشت. در این سال مصرف سوئد برابر با 890 میلیون متر مکعب بود. پرتغال در این فهرست صندلی دوم را داشت و میزان مصرف گاز طبیعی توسط این کشور برابر با پنج میلیارد متر مکعب بود. کشورهای نیوزیلند، شیلی، آفریقای جنوبی، نروژ، چک، رومانی، کلمبیا و بلژیک 10 کشوری هستند که کمترین مصرف گاز طبیعی را دارند. مصرف گاز طبیعی در این کشورها کمتر از 17 میلیارد متر مکعب در سال 2015 میلادی بود.

سهم مصرف گاز طبیعی در مناطق مختلف دنیا چقدر است؟

آمریکای شمالی 25 درصد و آسیا 19 درصد از مصرف دنیا را دارد

به دنبال افزایش توجه دنیا به شرایط زیست محیطی، استفاده از گاز طبیعی به عنوان منبع جایگزین سوخت های فسیلی در دنیا رشد کرد. مطالعات نشان می دهد در سال 2015 میلادی 3574 میلیارد متر مکعب گاز طبیعی در دنیا مصرف شد که نسبت به سال 2000 میلادی 41 درصد رشد داشت و بیشترین نرخ رشد مصرف هم در کشورهای خاورمیانه و آسیا دیده شد. به گزارش اداره اطلاعات انرژی آمریکا میزان مصرف گاز طبیعی در اروپا در سال 2015 برابر با 500 میلیارد متر مکعب بود که نسبت به سال 2000 کاهش داشته است. کاهش مصرف گاز طبیعی در اروپا به دنبال اجرای سیاست های کنترل تصاعد گازهای گلخانه ای در این منطقه ایجاد شد. در این سال کشورهای آمریکای شمالی 894 میلیارد متر مکعب گاز طبیعی مصرف کردند و میزان مصرف در آسیا برابر با 669 میلیارد متر مکعب بود. کشورهای مشترک المنافع در سال 2015 میلادی 625 میلیارد متر مکعب و خاورمیانه 473 میلیارد متر مکعب گاز مصرف کردند.

آمریکای شمالی پر مصرف ترین منطقه دنیا

در سال 2015 میلادی آمریکای شمالی بزرگ ترین مصرف نماینده گاز طبیعی در دنیا بود. میزان مصرف این منطقه 25 درصد از کل مصرف دنیا بود و یکی از دلایل مهم آن را می توان سرمای هوا در بسیاری از مناطق آمریکای شمالی دانست. نرخ رشد مصرف در آمریکای شمالی طی 15 سال اخیر بالغ بر 18 درصد بود و سبب شد تا این منطقه در صدر کشورهای دنیا از نظر میزان مصرف گاز باشد. دومین منطقه پر مصرف گاز طبیعی در سال 2015 آسیا بود. آسیا در این سال 669 میلیارد متر مکعب گاز طبیعی مصرف کرد که 19 درصد از کل مصرف در دنیا بود. کشورهای مشترک المنافع در سال گذشته 625 میلیارد متر مکعب گاز طبیعی مصرف کردند که نسبت به سال 2000 میلادی 2 /10 درصد رشد کرد. این منطقه سومین منطقه پر مصرف گاز طبیعی در دنیاست. سهم کشورهای مشترک المنافع در مصرف انرژی دنیا در سال گذشته برابر با 17 درصد بود. در سال گذشته خاورمیانه هفت درصد از کل مصرف دنیا را داشت. سهم اروپا از کل مصرف دنیا در سال گذشته 14 درصد و سهم کشورهای آمریکای لاتین هفت درصد بود.

رشد 167 درصدی مصرف در خاورمیانه

طبق گزارش های ارائه شده از سوی اداره اطلاعات انرژی آمریکا، در سال گذشته، خاورمیانه بالاترین نرخ رشد مصرف گاز در دنیا را داشت. ابتدای قرن بیست و یکم میلادی تنها 177 میلیارد متر مکعب گاز طبیعی در این منطقه مصرف شد. در این زمان نفت و فرآورده های نفتی اصلی ترین منبع انرژی استفاده شده در خاورمیانه بودند ولی به تدریج گاز طبیعی جایگزین نفت شد تا اینکه میزان مصرف گاز طبیعی در سال 2007 با 70 درصد افزایش به 302 میلیارد متر مکعب رسید. این روند افزایشی مصرف گاز طبیعی در خاورمیانه با هدف کنترل انتشار کربن ادامه پیدا کرد و باعث شد تا سهم نفت به عنوان منبع انرژی در صنایع خاورمیانه کاهش یابد تا اینکه در سال 2015 میلادی 473 میلیارد متر مکعب گاز طبیعی در این منطقه استفاده شد. نرخ رشد مصرف گاز طبیعی در خاورمیانه در فاصله سال های 2007 و 2015 برابر با 56 درصد و در فاصله سال های 2000 و 2015 برابر با 167 درصد بوده است.

رشد 134 درصدی مصرف در آسیا

مصرف گاز طبیعی در کشورهای آسیایی در سال 2015 نسبت به سال 2000 بیش از 134 درصد رشد کرد. نرخ رشد مصرف در پنج سال اول قرن بیست و یکم میلادی در آسیا برابر با 37 درصد و در پنج سال دوم 40 درصد بود. نرخ رشد مصرف گاز طبیعی در آسیا در فاصله سال های 2010 تا 2 015 بیش از 21 درصد بوده است. دلیل رشد مصرف در قاره آسیا، توسعه صنعتی دو کشور هند و چین و افزایش سرمایه گذاری در ساخت نیروگاه های گازی در این کشورها بود. این دو کشور در زمره پر مصرف ترین کشورهای آسیایی هستند و ارزش مالی آنها هم با سرعت زیادی در حال افزایش است.

آفریقا از نظر نرخ رشد مصرف گاز طبیعی صندلی سوم دنیا را دارد. در 15 سال اول قرن بیست و یکم مصرف گاز طبیعی در آفریقا 124 درصد رشد کرد. اگرچه این منطقه تنها چهار درصد از کل مصرف گاز طبیعی دنیا را به خود اختصاص داد. نرخ رشد مصرف در کشورهای آمریکای لاتین برابر با 83 درصد و در پاسیفیک 55 درصد بود. این دو منطقه به ترتیب هفت درصد و یک درصد از کل مصرف گاز طبیعی دنیا را به خود اختصاص داده اند.

اروپا رشد منفی را تجربه کرد

در میان تمامی مناطق دنیا اروپا تنها منطقه ای بود که رشد منفی مصرف گاز طبیعی را شاهد بود. مصرف گاز طبیعی در این منطقه در سال 2000 میلادی برابر با 507 میلیارد متر مکعب بود. بعد از این سال به تدریج میزان مصرف در اروپا رشد کرد تا اینکه در سال 2010 به 592 میلیارد متر مکعب رسید. ولی سیاست اروپا برای استفاده از منابع تجدید پذیر در فراوری انرژی برق و استفاده از خودروهای الکتریکی به منظور کاهش انتشار گازهای آلاینده موجب شد تا مصرف از سال 2010 به بعد کاهش یابد. این روند کاهش مصرف گاز طبیعی بعد از سال 2010 شروع شد تا اینکه در سال 2015 به 500 میلیارد متر مکعب رسید. در سال 2015 میزان مصرف گاز طبیعی در اروپا 3 /1 درصد کمتر از سال 2000 بود و تمامی تحلیلگران مالی و صنعتی بر این باور هستند که تا سال 2020 میزان مصرف بالغ بر پنج درصد کاهش خواهد یافت. متوسط میزان مصرف گاز طبیعی در سال 2020 کمتر از 480 میلیارد متر مکعب پیش بینی شده است.

صعود دوباره قیمت ها

به دلیل رشد تقاضا در بازار دنیای متوسط قیمت گاز طبیعی افزایش می یابد

گاز طبیعی یکی از منابع بسیار ارزشمند انرژی است که به دلیل آلایندگی کمتر نسبت به نفت و فرآورده های نفتی بسیاری از این سوخت به عنوان مهم ترین سوخت سال های آینده یاد می نمایند. مطالعات نشان می دهد بین قیمت گاز طبیعی و نفت همبستگی وجود دارد به این معنا که قیمت گاز طبیعی همسو با کاهش قیمت نفت در بازار دنیای کاهش پیدا می نماید و همسو با افزایش قیمت نفت در بازار دنیای رشد می نماید. البته در بعضی از دوره ها این نوسان ها با یک وقفه زمانی اتفاق می افتد و این مساله باعث می گردد تا دلالان حوزه انرژی برای استفاده از فرصت موجود دست به کار شوند.

در سال های اخیر استفاده از گاز در دنیا رشد نموده است. در خاورمیانه نیمی از تقاضای انرژی مردم با گاز طبیعی تامین می گردد. این منطقه دارای ذخایر نفت و گاز طبیعی زیادی است و قیمت این دو منبع ارزشمند انرژی در این کشورها کمتر از متوسط دنیای است. به همین دلیل نفت و گاز طبیعی اصلی ترین منابع انرژی مصرفی در منطقه هستند. انتظار می رود در فاصله سال های 2016 تا 2020 میلادی 50 درصد از تقاضای جدید گاز در منطقه در بخش برق و 35 درصد در بخش صنعتی مصرف گردد. در سال 2015 میلادی 65 درصد از برق فراوریشده در خاورمیانه از طریق نیروگاه های گازی فراوری می شد در حالی که نیروگاه های فعال با نفت 35 درصد از برق مصرفی در این منطقه را فراوری نموده بودند. در سال گذشته تنها دو درصد از انرژی برق در خاورمیانه از طریق نیروگاه های آبی فراوری شده بود.

بنابراین گاز طبیعی را می توان یکی از مهم ترین و اصلی ترین منابع انرژی دانست و آنالیز قیمت این منبع انرژی می تواند تصویری از قیمت منابع دیگر در بازار دنیای ارائه دهد. آژانس پیش بینی مالی که یکی از مراکز مطالعاتی و ارائه دهنده پیش بینی در خصوص بازارهای مختلف است در گزارش اخیر خود پیش بینی دقیقی در خصوص قیمت گاز طبیعی در ماه های آینده ارائه داده است. در این مطالعه قیمت هر یک میلیون واحد حرارتی بریتانیایی یا بی تی یو به دلار آمریکا محاسبه شده است. طبق این گزارش پیش بینی می گردد در امسال میلادی متوسط قیمت هر میلیون بی تی یو گاز طبیعی نسبت به سال قبل از آن کاهش داشته باشد. این روند کاهشی تا انتهای سال ادامه دارد و متوسط قیمت هر میلیون بی تی یو در انتهای امسال به 03 /2 دلار می رسد.

قیمت در تابستان سال 2016

در ماه جولای سال 2016 میلادی حداکثر قیمت هر میلیون بی تی یو گاز طبیعی برابر با دو دلار آمریکا خواهد بود و حداقل آن برابر با 81 /1 دلار بود. در این ماه متوسط قیمت هر میلیون بی تی یو گاز طبیعی در بازار دنیای برابر با 93 /1 دلار بود که نسبت به مدت مشابه سال قبل از آن با کاهش پنج درصدی همراه بود. در ماه آگوست همین سال حداکثر قیمت برابر با 96 /1 و حداقل قیمت برابر با 78 /1 دلار بود. متوسط قیمت ماهانه در این دوره زمانی برابر با 88 /1 دلار و نرخ تغییر قیمت ماهانه برابر با 58 /1 درصد بود که این تغییر در جهت کاهش است. در سپتامبر سال 2016 میلادی حداکثر قیمت هر میلیون بی تی یو گاز طبیعی برابر با 06 /2 دلار و حداقل قیمت آن برابر با 86 /1 دلار بود. متوسط قیمت هر میلیون بی تی یو گاز طبیعی در سپتامبر سال 2016 میلادی برابر با 94 /1 دلار بود که نسبت به ماه قبل از آن با کاهش 95 /4درصدی همراه بوده است.

قیمت در پاییز سال 2016

در اکتبر این سال حداکثر قیمت هر میلیون بی تی یو گاز طبیعی برابر با 37 /3 دلار آمریکا خواهد بود و حداقل قیمت در این دوره زمانی برابر با 87 /2 دلار پیش بینی شده است. متوسط قیمت هر میلیون بی تی یو گاز طبیعی در ماه اکتبر سال 2016 میلادی برابر با 05 /3 دلار است که نسبت به ماه سپتامبر با کاهش 56 /1درصدی همراه خواهد بود. در نوامبر همین سال حداکثر قیمت هر میلیون بی تی یو گاز طبیعی برابر با 35 /3 دلار و حداقل قیمت برابر با 03 /3 دلار پیش بینی شده است. در این ماه متوسط قیمت هر میلیون بی تی یو گاز طبیعی برابر با 15 /3 دلار است که نسبت به مدت مشابه سال قبل از آن با افزایش 76 /4درصدی همراه خواهد بود. در آخرین ماه سال 2016 میلادی یعنی در ماه دسامبر هم حداکثر قیمت هر میلیون بی تی یو گاز طبیعی برابر با 37 /3 دلار و حداقل قیمت برابر با 03 /3 دلار خواهد بود. در این ماه متوسط قیمت هر میلیون بی تی یو گاز طبیعی برابر با 19 /3 دلار خواهد بود که نسبت به ماه قبل از آن با افزایش 54 /3درصدی همراه است.

قیمت در زمستان سال 2017

در اولین ماه سال 2017 میلادی حداکثر قیمت هر میلیون بی تی یو گاز طبیعی در دنیا برابر با 39 /3 دلار و حداقل قیمت برابر با 07 /3 دلار خواهد بود. متوسط قیمت در این ماه برابر با 22 /3 دلار است و نسبت به مدت مشابه سال قبل از آن با رشد 62 /0درصدی همراه خواهد بود. این در حالی است که متوسط قیمت هر میلیون بی تی یو گاز طبیعی در ماه فوریه 15 /3 دلار آمریکا برآورد شده است که نسبت به فوریه سال 2016 میلادی 48 /2 درصد کاهش خواهد داشت. در این ماه حداکثر قیمت برابر با 31 /3 دلار و حداقل قیمت برابر با 99 /2 دلار خواهد بود. انتظار می رود در انتهای این ماه هر میلیون بی تی یو گاز طبیعی با قیمت 48 /3 دلار مبادله گردد. در ماه مارس سال 2017 میلادی قیمت هر میلیون بی تی یو گاز طبیعی در دنیا حداکثر 48 /3 درصد و حداقل برابر با 14 /3 دلار خواهد بود. متوسط قیمت گاز طبیعی در این ماه نسبت به مدت مشابه سال قبل با رشد 08 /5درصدی همراه است.